Ola
Sengebusch
Taktyka i technika kryminalistyczna
"Taktyka kryminalistyczna jest nauką o sposobach
wykrywania źródeł dowodowych, uzyskiwania środków dowodowych,
wykrywania sprawców przestępstw, udowadniania im winy oraz o innych
taktycznych problemach szczegółowych."
Taktyka śledcza (kryminalistyczna), to ogół rozwiązań
i metod postępowania wszelkich organów zarówno ścigania jak i
sądowych, mających na celu najskuteczniejsze i jak najszybsze
doprowadzenie do ujawnienia przestępstwa, wykrycia sprawcy, odzyskania
zagarniętych dóbr (materialnych), zebrania śladów dowodowych i
osiągnięcia istotnego dowodu przed sądem.
Taktyka choć w dużym stopniu jest zależna od możliwości i osiągnięć
techniki, spełnia większą, nadrzędną rolę nad techniką śledczą
- kryminalistyczną.
Taktyka kryminalistyczna obejmuje : wykrycie, rozpoznanie, typowanie
sprawców, udowadnianie, wykorzystanie materiału dowodowego.
Taktyka śledcza rozumiana jest jako ogólny zarys - plan i strategia
działania decydująca o wyborze konkretnych, najlepszych i najodpowiedniejszych
środków technicznych. Środki taktyczne w połączeniu z technicznymi
są dopiero w stanie doprowadzić do ostatecznego rozwiązania zagadki.
Taktyka zajmuje się opracowaniem podstawowych założeń i zasad
kryminalistyki, które są realizowane np. dzięki odpowiednio dobranym
w danej sytuacji środkom technicznym. Dopiero razem te dwie techniki
składają się na realizację celu finalnego. Głównym celem taktyki
jest przede wszystkim wykrycie sprawcy, m.in. dzięki zastosowaniu
metod technicznych. Drugim realizowanym celem jest przedstawienie
wymiarowi sprawiedliwości ujawnionych, zebranych i zabezpieczonych
środków dowodowych. Taktyka kryminalistyczna opracowuje podstawowe
i najistotniejsze założenia i zasady kryminalistyki, które są
realizowane m.in. dzięki odpowiednio dobranym środkom technicznym.
Rodzaje taktyki kryminalistycznej dzielą się na:
- Rozpoznanie sposobów, metod i środków przestępczego działania,
czyli taktyka przestępcza (kryminalna);
- Pozaprocesowe metody uzyskiwania informacji o przestępstwach
i przestępcach, czyli taktyka operacyjna (lub operacyjno - rozpoznawcza);
- Metodyka prowadzenia śledztw i dochodzeń oraz czynności śledczych
w ramach procesu karnego, czyli taktyka dochodzeniowo - śledcza;
- System sposobów i metod zapobiegania przestępczości, czyli
taktyka działań profilaktycznych .
Kolejnym ogniwem jest technika kryminalistyczna. Technika jest
najstarszą z dziedzin kryminalistyki. Polega na wykorzystaniu
identyfikacji cząstkowej osób, rzeczy i stanów. Podstawa tego
typu identyfikacji są ślady, które pozostawiają wszystkie osoby
znajdujące się na miejscu zdarzenia, jest to całokształt środków,
procesów i umiejętności posługiwania się nimi w celu identycznym
z celami taktyki kryminalistycznej. Poprzez różne techniki kryminalistyczne
uzyskiwane są materiały do wielu rodzajów identyfikacji nie tylko
np. niezidentyfikowanych zwłok ludzkich, ale także osób zaginionych,
poszukiwanych, podejrzanych itp.
Technika kryminalistyczna zajmuje się głównie następującymi
zadaniami:
- Bada środki i technikę działania przestępców w poszczególnych
kategoriach czynu (technika popełniania przestępstw);
- Wypracowuje techniczne środki umożliwiające lub utrudniające
popełnianie przestępstw (np. odpowiednie zabezpieczenia dokumentów
przed fałszerstwami, odpowiednie konstrukcje zamków, systemów
alarmowych);
- Wykorzystuje osiągnięcia nauk technicznych i przyrodniczych
do opracowania skutecznych metod, sposobów i środków w sferze
: badania wiarygodności informacji, badania źródeł ich pochodzenia,
identyfikacji osób i rzeczy (ekspertyzy);
- Wypracowuje w tej dziedzinie własne, oryginalne sposoby,
metody i środki oraz doskonali już stosowane procedury badawcze;
- Utrwala wypowiedzi osób przy pomocy różnych technik (magnetofon,
kamera wideo, kamera filmowa);
- Rejestruje przebieg czynności procesowych i badawczych (fotografia
kryminalistyczna i inne formy utrwalania obrazu i dźwięku) np.
podczas śledczego badania miejsca zdarzenia, eksperymentu kryminalistycznego,
okazania, przesłuchania i innych ekspertyz kryminalistycznych;
- Upowszechnia w mediach zdobycze techniki antyprzestępczej,
zachęca do jej stosowania i przez to spełnia ważne funkcje profilaktyczne;
- Bada materiał dowodowy i porównawczy, oceniając (dla potrzeb
procesu karnego i cywilnego) ich wartość dowodowa (tzw. przekonywalność
dowodów);
- Rozwija inne kierunki działań, w zależności od zgłaszanych
potrzeb.
Techniki kryminalistyczne dzielą się na: rozpoznawczą (formy
rozpoznawania, metody rozpoznawcze, taktyczne schematy działań
rozpoznawczych), wykrywczą (model działań, formę działań, metody
działań, wersję śledczą i operacyjną , zasady typowania sprawców
na podstawie wersji, schematy taktyczne wykrywania), dowodową
(metodykę wykorzystania osobowych źródeł dowodowych, metodykę
wykorzystania rzeczowych źródeł dowodowych, metodykę wykorzystania
źródeł informacyjnych w procesie dowodzenia, schematy taktyczne
czynności dowodowych), zapobiegawczą.
Metodyka śledztwa obejmuje szeroki zakres wiedzy ogólnej i system
uniwersalnych przyjętych reguł i operacji myślowych odnoszących
się do czynności podejmowania decyzji.
Metodyka śledztwa obejmuje zatem zarówno ogólną jak i specjalistyczną
wiedzę.
Kolejnym filarem kryminalistyki, obok techniki i taktyki, jest
strategia kryminalistyczna. Przez pojęcie strategii można rozumieć
racjonalne działanie wszystkich sił policji w dążeniu do realizacji
celów polityki kryminalnej. Strategia kryminalistyczna jest określana
jako planowanie i przeprowadzanie ogółu działań w zakresie przestępczości
z uwzględnieniem poczucia bezpieczeństwa ludzi, oraz umiejętnego
wykorzystywania i posługiwania się materialnymi i osobowymi środkami
w celu redukcji ogólnej przestępczości. Strategia kryminalistyczna
obejmuje więc swoim zakresem koncepcje zwalczania przestępczości
i zapobiegania jej rozwoju, szkolenia i doskonalenia.
Ola
Sengebusch - jak sama pisze:
"Zacznijmy od tego, że mam 24 lata i własnie kończę
Akademię Marynarki Wojennej w Gdyni na Wydziale Dowodzenia
i Operacji Morskich.
Poza oczywistym - kryminalistyką, interesuje mnie wiktymologia
i psychologia. Swoich pasji, jak na razie, nie mam możliwości
łączyć z pracą i bardzo nad tym ubolewam, tak więc nie jestem
technikiem pracującym w Policji ;) choć, muszę przyznać,
że właśnie w Policji odktyłam swoją pasję. W trakcie wcześniejszych
studiów (licencjat z Zarządzania Bezpieczeństwem), odbywalam
praktyke zawodową w Komendzie Powiatowej Policji."
|
Skomentuj artykuł na forum
|
|