
Kultura śródziemnomorska zostawiła nam
w spadku oprócz wielu innych rzeczy, także zbiór mitów
i legend. Z nich to właśnie dowiadujemy się, jak wyglądało
leczenie w czasach najdawniejszych. Mity mykeńskie i
minojskie otwierają przed nami świat bogów i herosów,
ale także trucizn, cudownych uleczeń i paru naprawdę
udanych opisów całkiem "nieboskich" chorób,
m. innymi padaczki.
O archaicznych metodach leczenia możemy przeczytać w
"Iliadzie" Homera. Występują
w niej dwaj wybitni lekarze - Machaon i Podalejrios
- synowie Asklepiosa (wówczas jeszcze nie uznawanego
za boga).
Ale głównym źródłem wiedzy o ratowaniu zdrowia są pisma
lekarzy tamtych czasów. A trzeba przyznać, iż pisali
dużo i często. Np. Hipokrates zostawił nam "Corpus
Hippocratium" - zbiór 52 prac w 72 zwojach.
Na przełomie er Anulus Celsus napisał "O
medycynie ksiąg osiem". Pięknem użytego
języka zyskał sobie przydomek "Cicero medicorum".
Bogowie i medycyna
Najstarszą przedstawicielką greckich bogów zajmujących
się medycyną jest Ejletyja - opiekunka kobiet
ciężarnych i rodzących, oraz Pajon, utożsamiony
potem z Apollinem.
Pieczę nad ludzkim zdrowiem sprawowała też Atena
z przydomkiem Hygieia.
W mykeńskich mitach spotykamy lekarzy i wróżbitów bez
niebiańskiego pochodzenia. Na Peloponezie np. takim
magicznym lekarzem wróżbitą był Melampos, który
leczył m. innymi poprzez taniec i kąpiele w rzece, ([[ale]]
również polecał zażywanie ciemierzycy).
Inną bardzo znaną mityczną postacią jest Herakles.
Miał on wprowadzić do lecznictwa lulek biały, ciemierzycę
i tzw. "zioła heraklejskie".
Opis choroby Heraklesa, charakteryzujący się halucynacjami,
szaleństwem, atakami agresji i potem zupełną amnezją
i powrotem do świadomości, uważany jest za najstarszy
trafny opis jednej z postaci padaczki.
W naszym opowiadaniu nie możemy tez pominąć
Chirona, centaura z Tesalii, lekarza, zielarza
oraz wychowawcy Asklepiosa.
Jego wychowanek w VII w. p.n.e. stał się
głównym bogiem medycyny w Grecji. Co ciekawe, imię Asklepios
zawdzięcza słowy "asklapa", czyli kret. W
Indiach to samo zwierzę było poświęcone bogu medycyny
- Rudrze. Wraz z rozwojem kultu, u boku Asklepiosa
pojawił się wąż i pies (symbole przypisywane bogu medycyny
również w Mezopotamii).
Małżonką Asklepiosa była Epione - kojąca ból.
Oprócz wspomnianych synów: Machaona i Podalejriosa
miał również dwie córki: Higieję - boginię zdrowia
i Panaceę - wszystko leczącą.

Asklepios